Op Curaçao zijn de gevolgen van klimaatverandering al merkbaar. Op politiek niveau gebeurt er nog weinig concreets, terwijl er al een paar jaar een rapport klaarligt.
Het eiland moet bijvoorbeeld anders gaan bouwen, meer duurzame energie produceren en beter voorbereid zijn op extreem weer. Voedseltekorten wordt door klimaatverandering een van de grootste uitdagingen, terwijl het eiland bijna volledig afhankelijk is van het buitenland.
Op straat merken mensen weinig actie van de politiek als het gaat om klimaatverandering.
Verslag door Kim Hendriksen
Sinds 2019 ligt er al een rapport klaar van de Meteorologische Dienst. Daarin staan allerlei voorbeelden waar de politiek mee aan de slag kan.
Curaçao zal ook veel slimmer en zuiniger met regenwater moeten omgaan, bijvoorbeeld. Er valt al minder regen op het eiland, en in de toekomst zal dit waarschijnlijk alleen maar minder worden.
Klimaatverandering: voedsel wordt duurder door mislukte oogsten
Naast watermanagement, is er bijvoorbeeld ook de noodzaak voor meer landbouw. De Verenigde Naties verwacht over zo’n dertig jaar ernstige voedseltekorten, vanwege mislukte oogsten door extreem weer.
Curaçao importeert maar liefst negentig procent van al het voedsel, zegt Martis. “We moeten ons voorbereiden, mocht er iets gebeuren in het buitenland op landbouwgebied. We moeten met een beleid komen om eigen landbouw te ontwikkelen zodat mensen hier zelf kunnen produceren.”
Warme gebouwen?
Airco’s laten draaien, kost energie – wat al duur is op de eilanden. Doordat extreme warmte vaker zal voorkomen, zullen gebouwen ook anders gebouwd moeten worden. “Hoe gaan we gebouwen bouwen die minder energie gebruiken, om het binnen koel te houden?”, aldus Martis.
‘Er zijn al bedrijven die klimaatbewust bouwen’
Het kabinet is zelf nog niet met een plan gekomen voor de bouw, zoals het rapport aanbeveelt. “Er zijn al bedrijven die klimaatbewust bouwen. Maar er moet meer aandacht voor komen.”
Ook heeft het kabinet geen antwoord op de vraag hoe infrastructuur beschermd wordt. De handelskade in Willemstad wordt bedreigd door de stijging van de zeespiegel, net als de locatie rond Fort Amsterdam waar de regering in zit.
Meer onderzoek, meer voorlichting
Tot nu toe gebeurt er politiek gezien weinig concreets: er zijn geen antwoorden op de grote vraagstukken, zoals de enorme afhankelijkheid van het buitenland als het om voedsel gaat.
In het regeerakkoord van kabinet-Pisas II staat een kleine paragraaf over klimaatverandering. Het doel van het kabinet is: voorlichting geven en nog meer onderzoek.
Op straat zeggen verschillende inwoners dat ze weinig merken van de voorlichting. Op tv, radio en in de dagbladen lezen ze ook weinig over de strijd van de politiek tegen klimaatverandering.
“Er is bestaat al zo’n twee tot drie jaar een commissie om dit watermanagement-plan verder uit te werken”, vertelt Albert Martis, directeur van de Meteorologische Dienst. “Het doel is om de politiek te informeren wat de mogelijke scenario’s zijn. Zodat ze beleid kunnen maken hoe we in de toekomst beter kunnen omgaan met water op het eiland.”
Nog geen debat gehouden over klimaatverandering
Wat ook opvalt is dat er in het parlement van Curaçao nog nooit een debat is gehouden over het beleid tegen klimaatverandering. Het autonoom land is zelf verantwoordelijk om met plannen te komen.
Giselle McWilliam van oppositiepartij MAN zegt dat ze vorig jaar een verzoek heeft gedaan om een centrale commissie op te zetten voor klimaatverandering. “Maar daar is nog niks mee gedaan. We wachten nog steeds.”
Honderden miljoenen nodig
Minister Charles Cooper (Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning) wil de energie verder verduurzamen. Daarvoor zijn naar schatting honderden miljoenen nodig, wat het eiland niet heeft.
Dat besef lijkt er in politiek Den Haag ook te zijn. De Nederlandse minister Rob Jetten (Energie en Klimaat) beloofde nog rond de zomer met meer informatie te komen, hoe alle zes eilanden geholpen kunnen worden. Vooral met de financiering. Die brief is er nog niet.
Deze maand blijkt dat Curaçao de ambitie heeft om duurzame energie te gaan exporteren in de Cariben en in Latijns-Amerika. Regeringsvertegenwoordiger Carlson Manuel heeft in Den Haag gesprekken daarover gevoerd met minister Jetten.
‘We zijn bezig’
Het kabinet heeft naar aanleiding van het rapport, het platform ‘Curaçao Climate Change Platform’ (CCCP) opgericht. Sinds mei is er maar één bijeenkomst geweest, omdat de corona-pandemie voor vertraging heeft gezorgd.
Albert Martis over het Curaçao Climate Change Platform
Download audio
Gwendell Mercelina (PNP) omschrijft aandacht vragen voor klimaatverandering in de politiek als ‘roepen in de woestijn’. “In het regeerakkoord of regeerprogramma, staat niet zoveel over klimaatverandering”, erkent Mercelina. “Maar we bezig met de uitvoering van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen [van de Verenigde Naties, red.], dat is wel een van de meest belangrijke doelen.”
In de podcast De Vergeten Klimaatcrisis wist de politicus geen antwoord op de vraag wat de politiek te doen staat als er een verwoestende orkaan zoals Irma richting Curaçao komt.
Zeewierplaag sargassum
In de afgelopen maand kreeg Sint-Maarten al te maken met de gevolgen van klimaatverandering. Zo is er sinds tien jaar een explosieve groei van het sargassum-zeewier te zien. Kilometers aan zee en strand worden bedekt, met als gevolg veel schade voor de natuur.
De vraag is niet of, maar wanneer Curaçao ook te maken krijgt met een plaag van dit formaat waardoor stranden niet toegankelijk meer zijn voor toeristen. Ook voor dit probleem zal de politiek met een oplossing moeten komen; hoe de kust zo snel mogelijk opgeruimd kan worden.